Αποτελεί το προϊόν των μελισσών αλλά στην ουσία παράγεται και από το νέκταρ ανθών ή από τις εκκρίσεις δέντρων και φυτών τα οποία τελικά παράγουν νέκταρ μελιού.
Από τα αρχαιότητα το μέλι είχε διπλή χρήση: διατροφική και θεραπευτική.
Με περισσότερες από 181 θρεπτικές ουσίες το μέλι αποτελεί πραγματικό ‘διατροφικό θησαυρό’ που μπορεί να ανεβάσει κατακόρυφα την αξία ενός μεσογειακού διατροφικού πλάνου.
Είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες (γλυκόζη και φρουκτόζη), ενώ περιέχει πρωτεΐνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, αμινοξέα, ένζυμα, ιχνοστοιχεία (ασβέστιο, χαλκό, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, ψευδάργυρο) και νερό.
Όσον αφορά τη θερμιδική του αξία, μία κουταλιά της σούπας, που ισοδυναμεί με περίπου 21 γρ., δίνει 64 θερμίδες, ενώ η αντίστοιχη ποσότητα ζάχαρης έχει 84 θερμίδες. Σε κάθε περίπτωση, οι προτιμούμε το μέλι αντί για τη ζάχαρη.
Η μεγάλη του οσμωτικότητα και οξύτητα θεωρούνται υπεύθυνες για την αντιμικροβιακή του δράση. Ενδιαφέρον όμως παρουσιάζουν και οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες του μελιού.
Οι φυτοχημικές ουσίες που περιέχονται στο μέλι ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού έναντι του οξειδωτικού στρες αποδεικνύοντας έτσι πως η κατανάλωση του μελιού αντί παραδοσιακών γλυκαντικών παρέχει το πρόσθετο αυτό όφελος.
Ενδείξεις υπάρχουν πως το μέλι μπορεί να περιορίσει την εξάπλωση των μεταστατικών καρκινικών κυττάρων.
Ενδείξεις μείωσης φλεγμονής έχουν φανεί σε πειραματικά μοντέλα ευερέθιστου εντέρου.
Οι ευεργετικές του δράσεις όμως δεν σταματούν εδώ.
Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν πως μπορεί να δράσει κατασταλτικά έναντι του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού. Έχει πρεβιοτική δράση, ευνοώντας έτσι την ανάπτυξη εκείνων των μικροοργανισμών στο έντερο που προάγουν την καλή του λειτουργία.
Τέλος, το μέλι μπορεί να δράσει ευεργετικά έναντι καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου σε υγιείς αλλά και σε άτομα με αυξημένους παράγοντες κινδύνου. Σε σχετικές μελέτες φάνηκε πως σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα, η μέτρια κατανάλωση μελιού αντί ζάχαρης μείωσε ήπια το σωματικό βάρος και λίπος τους, την ολική και την ‘κακή’ χοληστερόλη τους, και τα τριγλυκερίδια.
Αποτελώντας λοιπόν μια θαυμάσια πηγή ενέργειας και υδατανθράκων για παιδιά και αθλητές το μέλι οφείλει να είναι ενταγμένο στο καθημερινό διαιτολόγιο. Χρησιμοποιείται, επίσης, στα οινοπνευματώδη ποτά, όπως στο ρακόμελο.
!!!Ακατάλληλο για τα βρέφη!!!
Οι παιδίατροι απαγορεύουν την κατανάλωσή του από βρέφη που δεν έχουν συμπληρώσει τον πρώτο χρόνο ζωής τους, διότι υπάρχει ο κίνδυνος να πάθουν αλλαντίαση, μια τοξική δηλητηρίαση που οφείλεται σε ένα βακτήριο στο μέλι. Το βακτήριο αυτό αναπτύσσεται στο ανώριμο ακόμη γαστρεντερικό σύστημα του μωρού και αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο.
